Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• W mediach pojawiły się informacje dające podstawy do przypuszczenia, że funkcjonariusze Policji oraz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego naruszyli prawa ks. Michała O. podczas jego zatrzymania
• Zarzuty podnoszone w materiałach prasowych wskazują, że zarówno w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych Policji, jak i w trakcie konwoju i czynności procesowych dokonywanych przez funkcjonariuszy ABW, zatrzymany mógł być traktowany w sposób naruszający jego prywatność oraz zagrażający jego bezpieczeństwu osobistemu
• Zastępca RPO Wojciech Brzozowski prosi komendanta stołecznej Policji oraz szefa ABW o zbadanie sprawy i przekazanie informacji do dalszej analizy przez Rzecznika
• AKTUALIZACJA 13.09.2024: Po otrzymaniu wyjaśnień od szefa ABW ZRPO Wojciech Brzozowski zwrócił się o ich uzupełnienie. Rzecznik bada też liczne aspekty pobytu ks. Michała O. w areszcie śledczym

Doniesienia medialne wskazują, że w ciągu dwóch dni bezpośrednio po zatrzymaniu ks. Michał O. został przekonwojowany do Warszawy, gdzie uczestniczył w intensywnych, trwających po kilkanaście godzin dziennie, czynnościach procesowych i przebywał w jednym z warszawskich pomieszczeń dla osób zatrzymanych (PDoZ).

Pobyt zatrzymanego w PDoZ w Warszawie

Zastępca RPO Wojciech Brzozowski w piśmie do komendanta stołecznego Policji Dariusza Walichnowskiego zwraca uwagę na zarzuty dotyczące traktowania zatrzymanego w PDoZ. Po umieszczeniu w pomieszczeniu miał on nie zostać pouczony o przysługujących mu prawach, a także nie mieć dostępu do regulaminu pobytu osób w PDoZ. Zarzuty w mediach wskazują, że w trakcie pobytu zatrzymanemu nie wydano ani jednego posiłku, a wodę podano tylko raz, za pomocą używanej wcześniej plastikowej butelki. Zatrzymany miał również zostać przez długi okres pozbawiony dostępu do urządzeń sanitarnych, a do spania otrzymać jedynie dwa brudne koce bez materaca ani poduszki. Również czynność przeszukania miała być dokonana z naruszeniem przepisów.

Postępowanie funkcjonariuszy ABW

Prawa zatrzymanej osoby mieli naruszyć także funkcjonariusze ABW. Zastępca RPO wskazuje w piśmie do szefa Agencji Rafała Syryski, że według oskarżeń przez cały okres czynności procesowych prowadzonych przez jej funkcjonariuszy ks. Michał O. pozostawał w kajdankach, również w trakcie korzystania z toalety.

Do naruszeń miało również dojść w trakcie transportu zatrzymanego do Warszawy z miejsca zatrzymania, podczas postoju na stacji benzynowej w celu umożliwienia mu skorzystania z toalety oraz zapewnienia posiłku. Zatrzymany miał korzystać z toalety w kajdankach, przy otwartych drzwiach i obecności funkcjonariuszy. Następnie funkcjonariusze przeprowadzili go do sali zakupowej stacji, gdzie pozostawali z nim przez kilka minut w obecności licznych osób postronnych, nie reagując na robienie przez nie zdjęć konwoju.

Wojciech Brzozowski prosi komendanta stołecznej Policji oraz szefa ABW o wyjaśnienia

Okoliczności sprawy mogą wskazywać na naruszenie praw zatrzymanego, w tym jego prawa do prywatności, oraz do naruszenia jego bezpieczeństwa osobistego. W związku z tym zastępca RPO Wojciech Brzozowski zwrócił się do komendanta stołecznego Policji Dariusza Walichnowskiego oraz szefa ABW Rafała Syryski o zbadanie okoliczności sprawy oraz poinformowanie Rzecznika o ich ustaleniach i zajętych stanowiskach. Wojciech Brzozowski prosi ponadto komendanta Policji o udostępnienie dokumentacji związanej z pobytem osoby zatrzymanej w PDoZ oraz nagrań monitoringu, o ile zostały one zabezpieczone.

Dalsze działania RPO w sprawie

RPO nadal prowadzi postępowanie wyjaśniające podjęte z urzędu w związku z doniesieniami medialnymi dotyczącymi nieprawidłowości w zakresie traktowania ks. Michała O. przez funkcjonariuszy ABW, Policji i Służby Więziennej.

W pierwszym etapie tego postępowania przedstawicielki RPO przeprowadziły czynności w Areszcie Śledczym, a zastępca RPO Wojciech Brzozowski zwrócił się do komendanta stołecznego Policji oraz szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o zbadanie okoliczności sprawy oraz poinformowanie o ustaleniach i zajętych stanowiskach.

Analiza przedstawionych przez szefa ABW wyjaśnień doprowadziła Rzecznika do wniosku, że nie są one wystarczające, dlatego też ZRPO Wojciech Brzozowski zwrócił się o ich uzupełnienie w określonych obszarach. Rzecznik oczekuje na odpowiedź, co pozwoli dokonać całościowej oceny zgromadzonego materiału, w tym informacji przekazanych przez komendanta stołecznego Policji.

Rzecznik bada też liczne aspekty pobytu ks. Michała O. w areszcie śledczym. W tej sprawie ZRPO Wojciech Brzozowski w dalszym ciągu prowadzi korespondencję z dyrektorem Aresztu Śledczego. 

IX.517.1073.2024