Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• W kolejnej sprawie przed sądem dotyczącej sytuacji w warszawskiej ŚSM sąd przychylił się do stanowiska Rzecznika
• RPO angażuje się w tę sprawę, gdyż niewłaściwe zarządzanie spółdzielnią sprawiło, że teraz jej członkowie mają ponosić tego konsekwencje

Organy Śródmiejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej zdaniem prokuratury tak źle zarządzały jej majątkiem, że wyrządziły jej szkody sięgające blisko 42 milionów złotych. Miało to miejsce w latach 2012-2014. Teraz lokatorzy muszą za to płacić nawet kilkaset złotych miesięcznie oprócz czynszu.

Przed sądem toczą się nie tylko sprawy dotyczące odpowiedzialności byłych członków organów spółdzielni, ale także sprawy sądowe, które mają rozstrzygnąć, czy zobowiązania, jakie organy te podjęły w imieniu spółdzielni, są ważne.

Ponieważ zagrożone zostały prawa majątkowe członków Spółdzielni, RRO wytoczył powództwo o stwierdzenie nieważności kilku skrajnie niekorzystnych uchwał Rady Nadzorczej Śródmiejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Na mocy tych uchwał zarząd Spółdzielni mógł swobodnie – bez żadnej kontroli - dysponować jej majątkiem, w tym ustanawiać hipoteki lub w innej formie obciążać dowolne nieruchomości.

Sąd uwzględnił powództwo RPO i stwierdził nieważność kwestionowanych uchwał Rady Nadzorczej Spółdzielni,  z wyjątkiem jednej uchwały. Żądanie ustalenia jej ważności zgłosił wierzyciel Spółdzielni, mający interes w tym, aby pozostała w obrocie prawnym uchwała, mocą której ustanowiono na jego rzecz  szereg hipotek zabezpieczających wierzytelności przysługujące mu wobec Spółdzielni. W tym zakresie postępowanie wszczęte z inicjatywy RPO zostało zawieszone a żądanie wierzyciela zostało wyłączone do odrębnego rozpoznania.  

Mając na uwadze konieczność ochrony wolności i praw członków Spółdzielni RPO zgłosił swój udział również w tym postępowaniu sądowym. Stworzyło to możliwość przedstawienia krytycznego stanowiska RPO wobec tej uchwały i wskazania na jej niezgodność z przepisami prawa spółdzielczego.

Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo wierzyciela przychylając się do stanowiska zarządcy tymczasowego Śródmiejskiej SM (obecnie Syndyka) i RPO.  Sprawa na skutek apelacji wierzyciela trafiła do Sądu II instancji.

18 października odbyła się rozprawa  apelacyjna z udziałem przedstawiciela RPO.  RPO i syndyk wnosili o oddalenie apelacji. Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił apelację powoda (wierzyciela Spółdzielni). Sąd w pełni zgodził się z rozważaniami prawnymi Sądu I instancji, który oddalił żądanie ustalenia ważności uchwały. Sąd II instancji przychylił się tym samym do stanowiska prezentowanego przez RPO i syndyka, którzy podnosili, że uchwała zezwalająca zarządowi na niczym nieograniczone obciążanie nieruchomości, do których przysługuje Spółdzielni tytuł prawny, jak też tych, do których uzyska ona taki tytuł w przyszłości, narusza  prawo, godzi w istotę funkcji kontrolno-nadzorczych rady  nadzorczej  i ma charakter blankietowy. Uchwała w istocie przekazuje kompetencje  rady nadzorczej na inny organ, na co ustawodawca nie zezwolił.

V.7212.10.2015/IV.612.1.2016