Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatele skarżyli się RPO na praktykę sanepidu w Dzierżoniowie. Rozstrzygał o tym, czy ktoś może być zwolniony z kwarantanny w taki sposób, że nie dawało się tego zaskarżyć - nie wydawał  decyzji administracyjnych.
• RPO zwrócił się do Głównego Inspektora Sanitarnego, by przyjrzał się problemowi systemowo. Tymczasem GIS skierował pismo RPO po prostu do rozpatrzenia „zgodnie z właściwością” do dolnośląskiego sanepidu, a ten przesłał do sanepidu w Dzierżoniowie, tak jakby to była skarga albo petycja od pojedynczej osoby.
• Na koniec dzierżoniowski sanepid uznał „skargę” RPO za „niezasadną”.

RPO wyjaśnia więc zastępczyni Głównego Inspektora Sanitarnego Izabeli Kucharskiej błąd w rozumowaniu GIS: pismo Rzecznika Praw Obywatelskich to nie jest „skarga jak od zwykłego obywatela”. To pismo składanie w imieniu obywateli, ale przez konstytucyjny organ. I takie pismo należy rozpatrywać zgodnie z innymi przepisami. Stworzono je po to, by móc ludziom pomóc, kiedy standardowe metody naprawiania błędów przez państwo zawodzą.

Właśnie po to jest Rzecznik Praw Obywatelskich.

Kiedy RPO zajmuje się sprawą obywateli, to (zgodnie z art. 12 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich) może zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności organów nadzoru. Może wskazywać kierunki, w których organ powinien prowadzić postępowanie, badając sprawę, okoliczności, które powinny zostać przeanalizowane w toku badania sprawy, a także wskazywać na konieczność proobywatelskiej wykładni przepisów prawa podczas badania sprawy.

W istocie Rzecznik wyznacza tu właściwemu organowi granice, w jakich sprawa powinna być badana. I instytucja, do której RPO się zwraca, ma się tym problemem w taki sposób właśnie zająć.

RPO ponownie zwraca się do GIS o zbadanie problemu mieszkańców Dzierżoniowa „w ramach nadzoru nad działalnością organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej".

Odpowiedź zastępczyni GIS (aktualizacja 30 kwietnia 2021 r.)

Pismem z 16 lutego 2021 r. Dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego Biura Rzecznika Praw Obywatelskich poinformował Dyrektora Departamentu Nadzoru i Kontroli Głównego Inspektoratu Sanitarnego o podjęciu działań wyjaśniających w związku ze sprawą prowadzoną przez organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej, tj. Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Dzierżoniowie. Przedmiotowa sprawa, zdaniem ww. Dyrektora ZPAG BRPO, dotyczyła realizacji zadań związanych z postępowaniem administracyjnym. Jednocześnie Dyrektor ZPAG BRPO, powołując się na art. 12 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich, wskazał na potrzebę zbadania przedmiotowej sprawy w ramach nadzoru nad działalnością organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i podjęcia stosownych działań nadzorczych.

Mając na uwadze powyższe, Główny Inspektor Sanitarny, pismem z dnia 17 lutego 2021 r. (znak: NK.ZN.055.214.2021), przekazał sprawę właściwemu organowi - państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu.

Pragnę zauważyć, że zgodnie z wyżej przywołanym art. 12 ust. 2 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, podejmując sprawę Rzecznik może zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej.

Mając zatem na uwadze powyższy przepis prawa, jak i zakres przedłożonej sprawy, Rzecznik Praw Obywatelskich winien zwrócić się do właściwego organu, którym zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest ww. państwowy wojewódzki inspektor sanitarny. Na mocy przywołanego przepisu, w postępowaniu administracyjnym organami wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego są w stosunku do państwowego powiatowego i państwowego granicznego inspektora sanitarnego - państwowy wojewódzki inspektor sanitarny.

Niezależnie od powyższego, dodatkowo należy zauważyć, że pismo Dyrektora ZPAG BRPO z 16 lutego 2021 r. nie spełniało wymogów art. 12 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich, albowiem zarówno nie zostało wystosowane przez organ (tj. Rzecznika Praw Obywatelskich) ani przedłożone do organu. Pomimo powyższego, Główny Inspektor Sanitarny podjął niezwłoczne działania i przekazał sprawę do właściwego organu.

Odnosząc się zaś do pisma Zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich z 12 kwietnia 2021 r. informuję, że wobec Dolnośląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego we Wrocławiu podjęte zostaną stosowne działania nadzorcze. Tym samym, dziękując za zainteresowanie w zakresie realizacji działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej, uprzejmie proszę o dalsze wspieranie tychże działań, realizowanych w trosce o bezpieczeństwo zdrowotne i życie obywateli - napisała Izabela Kucharska, zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego.

V.7018.159.2021