Biuletyn Informacji Publicznej RPO

8 marca 2023 r. w Biurze RPO odbyło się spotkanie rzecznika praw obywatelskich Marcina Wiącka i specjalnej sprawozdawczyni ONZ ds. przemocy wobec kobiet i dziewcząt, jej przyczyn i skutków Reem Alsalem, która przebywała z oficjalną wizytą w Polsce.

W spotkaniu wzięli udział również zastępca RPO Valeri Vachev, dyrektorka Zespołu Równego Traktowania BRPO Magdalena Kuruś i zastępca Dyrektora Zespołu do spraw Prezydialnych i Współpracy Międzynarodowej Maciej Kruk.

Rozmowa dotyczyła aktualnego stanu ochrony prawnej przed przemocą, doświadczanej zwłaszcza przez kobiety i dziewczęta. W trakcie spotkania Rzecznik wskazał na konieczność wprowadzenia kompleksowych uregulowań prawnych, niezbędnych dla poprawy sytuacji kobiet. W tym względzie Rzecznik m.in. zwrócił uwagę na potrzebę podjęcia prac legislacyjnych po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 r. (sygn. akt K 1/20) ws. aborcji.

Rozmawiano także o problemach, z którymi borykają się kobiety należące do grup wrażliwych, w szczególności w kontekście przybywających do Polski migrantek - uchodźczyń wojennych z Ukrainy i nieregularnych, kobiet romskich, osób z niepełnosprawnościami. Podniesione zostały także kwestie dotyczące realizowanej w szkołach edukacji antydyskryminacyjnej – przytoczono w tym zakresie najważniejsze ustalenia raportu RPO „Równe traktowanie w szkole”. Ponadto RPO przedstawił uwagi odnośnie do ochrony prawnej różnych grup mniejszościowych przed przestępstwami motywowanymi uprzedzeniami oraz omówiono aktualny stan prawny uchwał w sprawie tzw. stref wolnych od ideologii LGBT.

Reem Alsalem została powołana na funkcję specjalnej sprawozdawczyni ds. przemocy wobec kobiet i dziewcząt, jej przyczyn i skutków w lipcu 2021 r. Jest niezależną konsultantką w zakresie kwestii płci, praw uchodźców i migrantów, sprawiedliwości przejściowej i reagowania humanitarnego.

W trakcie wizyty w Polsce ekspertka ONZ oceniała wysiłki podejmowane na rzecz realizacji międzynarodowych i regionalnych zobowiązań Polski, a także ram prawnych, instytucjonalnych i politycznych w zakresie zapobiegania i reagowania na przemoc wobec kobiet i dziewcząt. Skupiła się na kwestiach związanych z zakończeniem problemu kobietobójstwa, przemocy domowej, handlu ludźmi, przemocy seksualnej i wykorzystywania seksualnego oraz dostępu do praw seksualnych i reprodukcyjnych. Badała również systemowe przyczyny przemocy ze względu na płeć w Polsce. Oceniała sytuację dorastających dziewcząt, kobiet i dziewcząt z grup mniejszości etnicznych, uchodźczyń i migrantek, kobiet i dziewcząt o różnych orientacjach seksualnych i tożsamościach płciowych, a także kobiet aktywnych w sferze publicznej. Specjalna sprawozdawczyni przedstawi raport z wizyty w Polsce w czerwcu 2024 roku.