Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Obywatel skarży się na niemożność kandydowania na studia dla strażaków w służbie kandydackiej w Szkoły Głównej Służby Pożarniczej, bo jednym z wymogów jest ukończenie 18. roku życia do 31 maja  
• Skarżący wskazuje, że różnicowanie dostępu do kształcenia na państwowej uczelni młodym obywatelom jest dyskryminacją, przy czym kryterium różnicującym jest miesiąc urodzenia
• Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o stanowisko ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Kamińskiego  

Do Rzecznika wpłynął wniosek ws. rekrutacji na jednolite studia magisterskie dla strażaków w służbie kandydackiej w Szkole Głównej Służby Pożarniczej. Kandydat musi do 31 maja mieć ukończone 18 lat. 

Regulację tę określa decyzja Ministra z 27 marca 2023 r. w sprawie ustalenia warunków i trybu rekrutacji kandydatów na jednolite studia magisterskie dla strażaków w służbie kandydackiej w SGSP na rok akademicki 2023/2024.

Absolwenci liceów ogólnokształcących, którzy przystąpili w tym roku do egzaminu maturalnego - a urodzili się po 1 czerwca 2005 r. - są zatem odrzucani już na etapie elektronicznego zgłoszenia. A część z nich ukończy 18. rok życia przed ogłoszeniem wyników rekrutacji oraz przed rozpoczęciem roku akademickiego 1 października 2023 r.

W przyszłych latach w tej samej sytuacji znajdą się inni absolwenci liceów.

Przepisy ustawy o Państwowej Straży Pożarnej stanowią, że osoby pełniące służbę w PSP, jak i ubiegające się o przyjęcie do służby kandydackiej w PSP muszą korzystać z pełni praw publicznych. Wyłania się więc zagadnienie zasadności wymogu ustawowego, że „osoba ubiegająca się o przyjęcie do służby kandydackiej w PSP musi korzystać z pełni praw publicznych, a wniosek o przyjęcie na studia stanowi równocześnie wniosek o przyjęcie do służby w PSP". 

Jest ono istotne także i z tego względu, że służby mundurowe, w tym PSP, mają braki kadrowe oraz problemy z naborem kandydatów. Tymczasem uregulowania takie powodują, że osoby zdecydowane na studia w służbie kandydackiej w SGSP zmuszone są do rocznej przerwy w rekrutacji - podkreśla Marcin Wiącek w piśmie do ministra.

Problem może także wynikać z braku spójności, względnie niedostosowania pragmatyk służbowych do mających wiele lat wcześniej reform edukacji i obniżenia wieku obowiązku szkolnego. Brak w tym zakresie odpowiedniej regulacji rekrutacji na studia magisterskie dla strażaków w służbie kandydackiej w SGSP powoduje negatywne skutki prawne dla części absolwentów liceów ogólnokształcących.

WZF.7032.1.2023