Oświadczenia o 20 latach poufności po działalności w Polskim Związku Kolarskim. Interwencja ZRPO
- Członków Polskiego Związku Kolarskiego i osoby z nim związane zobowiązano do podpisania oświadczenia o zachowaniu poufności wszystkich spraw związku przez 20 lat od zakończenia współpracy
- Może to budzić wątpliwości z punktu widzenia konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej oraz wolności: wyrażania poglądów, dostępu do informacji i rozpowszechniania informacji
- Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk napisał w tej sprawie do prezesa Polskiego Związku Kolarskiego Rafała Makowskiego
Z informacji prasowych wynika, że członkowie PZKol, oraz osoby z nim związane, zostali zobowiązani do podpisania oświadczenia o zachowaniu poufności na okres 20 lat od zakończenia współpracy. Dokument mieli otrzymać do podpisania członkowie zarządu, trenerzy, pracownicy biura związku, a w następnej kolejności mają go podpisać związani z PZKol fizjoterapeuci, lekarze, kierowcy (łącznie kilkadziesiąt osób).
Obowiązek poufności ma dotyczyć wszystkich kwestii związanych z funkcjonowaniem związku, w tym finansowych, technicznych, handlowych, operacyjnych, organizacyjnych i innych, oraz działalności toru w Pruszkowie czy Fundacji Wspierania Polskiego Kolarstwa. Zobowiązanie ma obejmować okres 20 lat po zakończeniu współpracy. Z ustaleń Rzecznika wynika, że obowiązek ten doprowadził już do rezygnacji dwóch członków zarządu PZKol.
Cała sytuacja może budzić wątpliwości z punktu widzenia art. 61 i art. 54 ust. 1 Konstytucji RP, tj. prawa dostępu do informacji publicznej oraz wolności wyrażania poglądów, wolności dostępu do informacji oraz wolności rozpowszechniania informacji. Wolności te i prawa są konkretyzowane m. in. w przepisach ustawy Prawo prasowe.
Z jego art. 5 ust. 1 wynika, że każdy, zgodnie z zasadą wolności słowa i prawem do krytyki, może udzielać informacji prasie. Nikt też nie może być narażony na uszczerbek lub zarzut z powodu udzielenia informacji prasie, jeżeli działał w granicach prawem dozwolonych.
W tym świetle rodzi się pytanie dotyczące proporcjonalności wprowadzanych ograniczeń wolności i praw. Wątpliwości dotyczą zakresu informacji objętych poufnością, jej długiego okresu oraz precyzyjnego określenia tego, jakie sankcje grożą za odmowę podpisania oświadczenia lub za naruszenie go w przyszłości.
Zastępca RPO prosi prezesa PZKol o szczegółowe wyjaśnienia i ustosunkowanie się do przedstawionych wątpliwości.
VII.612.28.2023