Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Wciąż nie udostępniono tłumaczeń rekomendacji wobec Polski, wydanych w 2018 r. przez Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami z wdrażania przez nasz kraj Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych 
• Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Valeri Vachev pyta pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych Łukasza Krasonia, kiedy będzie można zapoznać się z tłumaczeniami uwag Komitetu ONZ na język polski, Polski Język Migowy oraz ich opracowania w tekście łatwym do czytania i rozumienia oraz w formatach dostępnych

We wrześniu 2018 r. Komitet ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami dokonał pierwszego przeglądu wdrażania przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych z 2006 r. i wydał rekomendacje wobec naszego kraju. Uwagi Komitetu wskazują na poczynione postępy, lecz przede wszystkim skupiają się na obszarach, które wymagają podjęcia działań w celu zapewnienia realizacji postanowień Konwencji w prawie i w praktyce.

Mając na uwadze efektywność oddziaływania, Komitet podkreślił potrzebę szerokiego rozpowszechnienia jego uwag, w tym wśród organizacji pozarządowych i organizacji osób z niepełnosprawnościami, a także samych osób z niepełnosprawnościami i członków ich rodzin - w języku urzędowym i językach mniejszości, w tym w języku migowym, oraz w dostępnych formatach, w tym w wersji łatwej do czytania i zrozumienia, a także udostępnienia ich na rządowej stronie internetowej poświęconej prawom człowieka.

Pomimo upływu niemal 6 lat tłumaczenia takie dotychczas nie zostały publicznie udostępniona. Tym samym nie zrealizowano m.in. tego zalecenia, a zasięg oddziaływania uwag jest ograniczony.

Sytuacja ta budzi uzasadniony sprzeciw Rzecznika działającego także jako organ monitorujący wdrażanie Konwencji. A władze państwowe zobligowane są do przedłożenia kolejnego sprawozdania z realizacji Konwencji do 25 września 2026 r., uwzględniającego postępy we wdrożeniu uwag z 2018 r.

Ponadto art. 33 ust. 3 Konwencji podkreśla obowiązek państw-stron do zapewnienia, by społeczeństwo obywatelskie, w szczególności osoby z niepełnosprawnościami i reprezentujące je organizacje były włączone w proces monitorowania wdrażania Konwencji i umożliwiono im pełne uczestnictwo w tym procesie. Komitet ONZ w Komentarzu ogólnym nr 7 podkreślił, że zarówno Konwencja, jak i związane z nią strategie wdrażania powinny być przetłumaczone i udostępnione osobom reprezentującym szeroką różnorodność niepełnosprawności. Państwa-strony powinny również zapewnić osobom z niepełnosprawnościami dostęp do informacji, które pozwolą im zrozumieć i ocenić kwestie związane z procesem decyzyjnym oraz wnieść znaczący wkład w proces monitorowania . 

Do takich informacji z pewnością należą uwagi Komitetu ONZ, które stanowią listę zaleceń dla państw-stron Konwencji. Brak ogólnodostępnego tłumaczenia tego dokumentu oraz jego publikacji w formatach dostępnych utrudnia aktywny udział osób z niepełnosprawnościami w procesie monitorowania wdrażania postanowień Konwencji.

XI.811.2.2018