Biuletyn Informacji Publicznej RPO

4 sierpnia 2020 r. rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar uczestniczył w 14. Edycji Festiwalu Dwa Brzegi w Kazimierzu Dolnym.

Pierwsze spotkanie, w którym wziął udział, odbyło się w Studiu Zamek po wirtualnej projekcji filmu „Sztuka przychodzi z dzioba tak, jak on urósł” niemieckiej dokumentalistki Sabine Herpich. Prezentuje on niepełnosprawnych artystów i artystki, tworzących w pracowni Mosaik w Berlinie. Bohaterowie właśnie dzięki sztuce odnajdują nadzieję i sens życia, a także wyrażają targające nimi emocje.  Film koncentruje się na dziełach sztuki, które obecne są na międzynarodowym rynku sztuki, a niepełnosprawność twórców jest drugoplanowa.

Tematem dyskusji prowadzonej przez Grażynę Torbicką była sztuka jako sposób radzenia sobie z codziennymi problemami przez osoby w różnej kondycji psycho-fizycznej, w szczególności osoby z niepełnosprawnościami. Uczestnicy rozmowy zastanawiali się również nad tym, jak zmienia się stosunek społeczeństwa do osób z niepełnosprawnościami, a także z czego wynika brak szacunku i tolerancji do inności. Dyskutanci podkreślili pozytywną rolę kinematografii w przybliżaniu istotnych problemów społecznych.  Szczególną uwagę zwrócono na dwa filmy: „Asystentka”, poruszający problem nadużywania władzy w miejscu pracy w kontekście akcji #MeToo oraz  „Dziecko miłości”, skupiający się na problemie przymusowej migracji.

Współrozmówczynią RPO była Dorota Danielewicz, autorka książki „Droga Jana”, której poświęcono kolejne spotkanie z udziałem RPO w Galerii Klimaty w Męćmierzu. Pokazano historie matek osób z niepełnosprawnościami, które w sztuce znalazły wytchnienie i sposób na wyrażanie siebie.

Książka „Droga Jana” to szczera i odważna opowieść matki o synu, który pewnego dnia po kilku latach prawidłowego rozwoju stopniowo zaczął tracić umiejętności poruszania się, utrzymania równowagi, ubierania się i samodzielnego jedzenia, trzymania moczu i w końcu mowy. Dziś Jan ma 26 lat, a jego mama Dorota opisuje jego drogę. Wybrukowaną niepewnością w pierwszych latach po ataku galaktosialidozy (niezwykle rzadkie schorzenie przemiany materii – 80 przypadków na świecie).

Uczestniczką spotkania była również Katarzyna Choroś, absolwentka Liceum Plastycznego oraz Instytutu Wychowania Artystycznego (specjalizacja grafika) przy Uniwersytecie im. Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Opieka nad autystycznym synem zmusiły ją do przerwania działalności artystycznej i na długie lata uśpiły jej artystyczną duszę. Po latach, szukając inspiracji do rysunków i grafik, pani Katarzyna odkryła dla siebie fotografię, która stała się kluczem do poczucia spełnienia. Prace artystki zostały zaprezentowane podczas tegorocznego Festiwalu Dwa Brzegi.