Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę na problem rozliczania kosztów noclegu kierowców samochodów ciężarowych. Poprosił Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju o przedstawienie informacji na temat planowanych zmian legislacyjnych w tym zakresie oraz zakładanych terminów wprowadzenia w życie odpowiednich przepisów.

W opinii Rzecznika istnieje pilna potrzeba wprowadzenia regulacji ustawowych dostosowanych do specyfiki pracy kierowców zatrudnionych w transporcie międzynarodowym. Obecnie obowiązujące odesłanie do przepisów dotyczących pracowników sfery budżetowej nie przystaje do specyficznych warunków pracy kierowców, w szczególności wykonujących przewozy w transporcie międzynarodowym.

Dotychczas w praktyce orzeczniczej sądów dominowało stanowisko, że pracodawca może zapewnić kierowcy nocleg w kabinie pojazdu. W ten sposób wywiązywał się z obowiązku zapewnienia tzw. bezpłatnego noclegu, który został określony  w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. Radykalną zmianę w tym zakresie przyniosła uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2014 r. podjęta w składzie 7 sędziów (II PZP 1/14). Uchwała ta stanowczo wyklucza taką możliwość, co niesie za sobą poważne konsekwencje w zakresie ochrony praw kierowców i funkcjonowania transportu drogowego. Sąd Najwyższy stwierdził, że zapewnienie kierowcy samochodu ciężarowego odpowiedniego miejsca do spania w kabinie pojazdu, podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym, nie powinno być rozumiane jako bezpłatny nocleg. Tym samym, nie zwalnia to pracodawcy z obowiązku wypłaty kierowcom ryczałtu za noclegi w kwotach należnych pracownikom sfery budżetowej, będących w zagranicznej podróży służbowej. Tezę tę Sąd Najwyższy powtórzył również w uchwale z 7 października 2014 r. (I PZP 3/14).