Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpiła do Ministra Sprawiedliwości w sprawie niedostosowania zakładów karnych, aresztów śledczych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich do potrzeb osób niepełnosprawnych. Rzecznik proponuje, aby do czasu zmiany obecnych przepisów, które wyłączają ww. placówki z obowiązku dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych, podjąć działania umożliwiające osobom niepełnosprawnym przebywanie w warunkach, które nie będą przez Europejski Trybunał Praw Człowieka uznawane za poniżające.

W wystąpieniu przywołano orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, gdzie wskazano, że osadzenie osoby niepełnosprawnej w więzieniu, gdzie nie może ona się samodzielnie poruszać, jest w rozumieniu art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka „traktowaniem poniżającym”. Trybunał zwrócił także uwagę, że bariery architektoniczne istniejące w polskich jednostkach penitencjarnych mogą wywołać uczucie cierpienia u niepełnosprawnych osadzonych.
[Wystąpienie RPO do MS]

[Wystąpienie RPO do MIiR]

Obowiązek dostosowania budynków użyteczności publicznej nakłada ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, gdzie czytamy „obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając (...) niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich”.
Ze względu na występowanie różnorodnych ograniczeń psychofizycznych w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (t.j. Dz. U. z dnia 23 grudnia 2010 r. Nr 243, poz. 1623) zawarto wytyczne, których zadaniem jest umożliwić jak największej liczbie osób z niepełnosprawnościami swobodne korzystanie z budynków. Szczegółowe przepisy regulujące dostosowanie budynków do potrzeb osób niepełnosprawnych znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z 2002 r. z późn. zm.). Zgodnie z nimi do wejść do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej powinny być doprowadzone utwardzone dojścia o szerokości minimalnej 1,5 m; przy czym co najmniej jedno dojście powinno zapewniać osobom niepełnosprawnym dostęp do całego budynku lub tych jego części, z których osoby te mogą korzystać (przepis ten nie dotyczy budynków na terenach zamkniętych, a także budynków w zakładach karnych, aresztach śledczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich oraz budynków w zakładach pracy nie będących zakładami pracy chronionej).