Biuletyn Informacji Publicznej RPO

„Prokuratorzy w walce z rasizmem i ksenofobią” to tytuł raportu, który przedstawiła Prokuratura Generalna. Wskazano w nim, że w 2014 roku prokuratorzy prowadzili 1365 postępowań w sprawach o przestępstwa popełniane z pobudek rasistowskich i ksenofobicznych – czyli o 530 więcej, niż w 2013 roku, z czego 46% dotyczyło przestępstw popełnianych z wykorzystaniem Internetu. Jak zauważyła Prokuratura Generalna wynika to m.in. z faktu, że rośnie świadomość społeczna przestępczego charakteru takich zachowań, co ma wpływ na zwiększenie liczby zawiadomień o przestępstwie.

Warto przypomnieć, że Rzecznik Praw Obywatelskich już w 2011 roku zwracał uwagę Prokuratora Generalnego m.in. na problem umarzania postępowań w przypadku tzw. przestępstw z nienawiści. W 2012 roku ukazał się raport Rzecznika pt. Przeciwdziałanie przemocy motywowanej rasą, pochodzeniem etnicznym i narodowością. Analiza i zalecenia. W opracowaniu tym Rzecznik postulował w szczególności budowanie świadomości, prewencję przez edukację, poprawę systemu monitorowania i zbierania danych, raportowanie o incydentach i wspieranie ofiar oraz wdrożenie kompleksowego programu zwalczania przestępstw dyskryminacyjnych, które nadal pozostają aktualne. W ostatnim czasie Rzecznik zaangażował się m.in. w tworzenie Policyjnej Platformy Przeciw Nienawiści, która służy wymianie doświadczeń i wypracowywaniu dobrych praktyk w zakresie przeciwdziałania i ścigania przestępstw z nienawiści. Ponadto, w listopadzie 2014 r., RPO wraz z Prezesem Trybunału Konstytucyjnego zorganizowali dyskusję panelową pt. „Rola wymiaru sprawiedliwości w przeciwdziałaniu nienawiści i dyskryminacji”, która odbyła w Miejscu Pamięci Auschwitz. W jej trakcie poruszono m.in. kwestie walki z przejawami dyskryminacji i nietolerancji, szczególnie w stosunku do mniejszości etnicznych i narodowościowych. Przestępstwa z nienawiści były również przedmiotem wielu wystąpień RPO do Ministra Spraw Wewnętrznych. Ostatnie z nich dotyczyło m.in. utworzenia systemu zintegrowanego monitoringu incydentów o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym.

Raport przedstawiony przez Prokuraturę Generalną wskazuje, że podejmowane działania przynoszą efekt – zmiany w sposobie postrzeganiu przestępstw z nienawiści widoczne są zarówno w społeczeństwie, jak i wśród przedstawicieli organów ścigania. W ocenie Rzecznika należy jednak dążyć do zwiększenia skuteczności ścigania ujawnionych przestępstw dyskryminacyjnych. Poprawa w tym zakresie może skutkować wzrostem zaufania ofiar tego rodzaju czynów do organów ścigania i raportowaniem o zdarzeniach.

Wystąpienie do Prokuratora Generalnego ws. umorzonych postępowań

Wystąpienie do MSW ws. monitorowania przestępstw z nienawiści