Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Jeśli choroba prokuratora ma związek z jego pracą, zachowuje on przez rok prawo do 100 proc.  wynagrodzenia – jeśli takiego związku nie ma, dostaje 80 proc.
• Prokurator, co do którego komisja lekarska orzekła, że choroba nie ma związku z jego pracą, nie może się odwołać od jej decyzji
• A na komisję sprawę prokuratora skierował Prezes ZUS – według Rzecznika Praw Obywatelskich nie miał takiego uprawnienia

Pewien prokurator zachorował. Został skierowany przez przełożonego do lekarza orzecznika ZUS. Stwierdził on, że choroba powstała „w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności prokuratora”. Zgodnie z Prawem o prokuraturze w czasie takiej choroby prokurator zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia (nie dłużej jednak niż przez rok).

Sprawę tę Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych poddał analizie w trybie nadzoru nad orzecznictwem lekarskim. Wykazała ona  zastrzeżenia co do zgodności z zasadami orzecznictwa lekarskiego. Dlatego sprawę skierował do rozpatrzenia przez komisję lekarską. Ta zaś wydała orzeczenie, że choroba nie powstała w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności prokuratora. Od tego orzeczenia zainteresowany nie może się odwołać.

W przekonaniu RPO Prawo o prokuraturze nie poddaje takich orzeczeń nadzorowi Prezesa ZUS. Orzeczenie komisji co do związku choroby ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności prokuratora może zapaść bowiem jedynie po zgłoszenia sprzeciwu przez prokuratora, nie zgadzającego się na wypłatę wynagrodzenia w okresie nieobecności w pracy z powodu choroby w stawce podstawowej na poziomie 80% wynagrodzenia. Prawo o prokuraturze nie przyznaje też takich kompetencji prokuratorowi przełożonemu, kierującemu z urzędu prokuratora do lekarza orzecznika ZUS.

Można mieć zatem uzasadnione wątpliwości, czy wynikający z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zwierzchni nadzór Prezesa ZUS nad orzecznictwem lekarskim uprawnia do kwestionowania orzeczeń w ramach zadań powierzonych ZUS na podstawie innych ustaw, w tym zwłaszcza Prawa o prokuraturze.

Taki nadzór Prezesa ZUS dotyczy bowiem orzecznictwa lekarskiego dla celów ubezpieczeń społecznych. Nie odnosi się zatem do orzecznictwa wykonywanego przez ZUS odpłatnie w ramach zadań zleconych na podstawie innych ustaw.

Dlatego  RPO poprosił o stanowisko w tej kwestii ministrę rodziny, pracy i polityki społecznej Marlenę Maląg.

III.7066.377.2020