Biuletyn Informacji Publicznej RPO

25 listopada w Kościele pod wezwaniem św. Karola Boromeusza i na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie odbyły się uroczystości pogrzebowe prof. Adama Zielińskiego - jednego z najwybitniejszych polskich prawników, RPO w latach 1996-2000. W pożegnaniu uczestniczył rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek i pracownicy Biura RPO.

- Przypadło mi dziś w udziale szczególnie smutne, ale i zarazem zaszczytne zadanie. Pragnę pożegnać w imieniu pracowników Biura Rzecznika Praw Obywatelskich jedną z najwybitniejszych osób w historii naszej instytucji – Pana Profesora Adama Zielińskiego – powiedział RPO w trakcie uroczystości. 

Rzecznik podkreślił że Profesor wniósł nadzwyczajny wkład w budowanie autorytetu urzędu – zarówno w kraju, jak i za granicą. A Pracownicy Biura cenili go nie tylko za niezwykłą kompetencję i zaangażowanie, ale również za serdeczny stosunek do ludzi. Z wieloma osobami po prostu łączyła go przyjaźń. 

- Tak naprawdę Pan Profesor nigdy nie przestał czuć się Rzecznikiem. Do końca był obecny na wielu ważnych spotkaniach w Biurze, brał udział w seminariach, doradzał w sprawach prawnych, uczestniczył w kapitułach. Także w wymiarze międzynarodowym Pan Profesor wykonał wiele pracy na rzecz praw człowieka – podkreślił Marcin Wiącek. 

Profesor Adam Zieliński piastował wiele ważnych stanowisk w sądownictwie, administracji państwowej, instytucjach naukowych czy na uczelniach. Pozostawił za sobą imponujący dorobek naukowy, był wychowawcą akademickim kilku pokoleń prawników. Był także jednym z najbardziej zasłużonych współtwórców polskich przemian ustrojowych i prawnych ostatnich dziesięcioleci. Jako naukowiec, jako sędzia i jako działacz państwowy uczestniczył we wszystkich ważnych procesach dojrzewania naszej demokracji i państwa prawnego. Jako powszechnie ceniony autorytet, odegrał też znaczącą rolę w życiu środowiska naukowego i prawniczego, przyczynił się do tego, że odnajdywały one swoją nową tożsamość w warunkach zmieniającego się państwa. 

Jak zauważył rzecznik Profesor Zieliński był wybitnym specjalistą z zakresu prawa cywilnego i prawa administracyjnego. Napisał o tym wiele ważnych książek. Ale jego pasją i życiową misją były również prawa człowieka i prawa obywatelskie. Podkreślał ich rolę przy każdej okazji, potrafił z wyjątkową konsekwencją przekonywać do nich innych, nigdy nie przestał walczyć o ich przestrzeganie przez instytucje publiczne. W każdej ze swoich licznych życiowych ról dbał o to, aby to godność człowieka była na pierwszym miejscu. Aby właśnie ta wartość miała wiodącą rolę zarówno w budowaniu systemu prawnego i administracyjnego państwa, jak i w rozwiązywaniu zwykłych ludzkich spraw. Zwłaszcza problemów osób znajdujących się w trudnym położeniu życiowym.

- Zwykło się mówić, Szanowni Państwo, że wraz z odejściem zasłużonej osoby kończy się epoka. Proponuję inne, pozytywne podejście: czujmy się spadkobiercami misji Pana Profesora Zielińskiego. Kontynuatorami tej epoki zmian, w której z tak wielkim zaangażowaniem uczestniczył. To dzieło nieskończone. Ono trwa i wymaga naszego wsparcia. Jego celem pozostaje niezmiennie szacunek dla ludzkiej godności. A środkiem – praca na rzecz dobra wspólnego i Rzeczypospolitej. Dziękujemy za tę lekcję Panie Profesorze. Dziękujemy za piękny przykład Panie Rzeczniku. Spoczywaj w pokoju, pozostaniesz na zawsze w naszej pamięci – zakończył swoją wypowiedź Marcin Wiącek.

W trakcie uroczystości wartę honorową pełnili RPO Marcin Wiącek, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Jacek Chlebny, b. prezes NSA Roman Hauser i szef Kancelarii Prezesa NSA Hieronim Kulczycki.

Życiorys prof. Adama Zielińskiego

Prof. dr hab. Adam Zieliński był wybitnym prawnikiem i znawcą prawa cywilnego, Rzecznikiem Praw Obywatelskich w latach 1996-2000 i Prezesem Naczelnego Sądu Administracyjnego w latach 1982-1992.

Urodził się 28 czerwca 1931 r. w Pruszkowie. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 1968 r. uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych, w 1975 r. doktora habilitowanego, a w 1989 r. profesora zwyczajnego. W latach 1955-1961 sędzia Sądu Powiatowego dla m. st. Warszawy, 1961-1982 - sędzia Sądu Okręgowego dla m. st. Warszawy.

W 1970 r. objął funkcję dyrektora departamentu prawnego, a w latach 1994-1995 sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W latach 1982 -1992 był sędzią i Prezesem Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (1994 r.), Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów (1976-1984, 1986-1989, sekretarz w latach 1976-1984), Zrzeszenia Prawników Polskich (1954 r.). W latach 1986-1990 pełnił funkcję Prezesa Zarządu Głównego Związku Prawników Polskich. W latach 1989-1991 został Posłem Sejmu kontraktowego.

Był także członkiem Komitetu Praw Człowieka przy Organizacji Narodów Zjednoczonych (1985-1988) oraz Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. W latach 1996-1997 był członkiem Izby Praw Człowieka w Bośni i Hercegowinie.

W latach 1996-2000 r. Rzecznik Praw Obywatelskich. Jako RPO podpisał porozumienie United Nations Development Programme w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych. Podpisał również porozumienie z Regionalnym Biurem na Europę i Kraje WNP Programu Narodów Zjednoczonych ds. rozwoju o współpracy mające na celu udzielanie pomocy krajom Europy Środkowej i Wschodniej w tworzeniu instytucji ochrony praw człowieka. W 1999 r. został wiceprezydentem European Ombudsman Institute. Był pracownikiem Instytutu Prawa Cywilnego Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jest również członkiem Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk.

Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim w 1970 r. oraz dwukrotnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w 1978 r. oraz w 1984 r.

Był członkiem zespołów redakcyjnych czasopism prawniczych jak "Państwo i Prawo" oraz "The International Ombudsman Yearbook".

Jest autorem ponad 150 publikacji naukowych, popularno-naukowych oraz książek głównie z zakresu prawa i postępowania cywilnego oraz prawa administracyjnego, m. in.: "O nowym kodeksie rodzinnym i opiekuńczym" (1965), "Ochrona roszczeń pracowników w sądowym postępowaniu cywilnym" (1969), "Sądownictwo opiekuńcze w sprawach małoletnich" (1975). Był współautorem komentarza do kodeksu postępowania administracyjnego oraz kodeksu postępowania cywilnego.