Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Celem panelu było przedstawienie obecnej sytuacji praw człowieka w kontekście trwającego kryzysu migracyjnego.

Uczestnicy panelu spróbowali określić najważniejsze wyzwania, jakie stoją przed państwem i społeczeństwem w związku z ruchami migracyjnymi oraz przedstawili możliwe rekomendacje. Czy polityka państw europejskich w kontekście migracji może opierać się na prawach człowieka? Czy powinna to być wspólna polityka europejska czy też polityka poszczególnych państw? Jak poradzić sobie z sytuacją kiedy niektóre państwa członkowskie prowadzą politykę „zamknięcia”? Jakie znaczenie może mieć Światowy Pakt w sprawie Migracji, przyjęty 11 lipca 2018 r. (patrz link pod tekstem).

W panelu udział wzięli:

• Anna Rostocka - od 2014 roku dyrektorka Biura Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM) w Warszawie. Posiada bogate doświadczenie z zakresu problematyki migracyjnej. Walczy o poszanowanie i promowanie praw człowieka w kontekście migracji, m.in. przeciwko handlowi ludźmi.
• Rafał Kostrzyński - rzecznik polskiego Przedstawicielstwa Agencji ONZ ds. Uchodźców (UNHCR), absolwent filozofii na UW (1995), były dziennikarz, pracował w Polskim Radiu, Radiu Zet, BBC World Service, dzienniku „Rzeczpospolita” i tygodniku „Przekrój”. W UNHCR od maja 2012 roku.

• Pablo Rojas Coppari - OSCE ODIHR
• Patrycja Sasnal - dr nauk politycznych, amerykanistka, arabistka, ukończyła też filozofię. 

oraz moderator: 

• Witold Klaus - dr hab. nauk prawnych, kryminolog i badacz migracji; adiunkt w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz w Ośrodku Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, prezes Stowarzyszenia Interwencji Prawnej,

Podczas dyskusji zwrócono uwagę przede wszystkim na:

• Międzynarodowy pakt w sprawie Migracji – pierwsze porozumienie miedzy rządami dotyczące współpracy pomiędzy krajami w zakresie migracji w oparciu o Agendę Zrównoważonego Rozwoju. Nie jest prawnie wiążący, każdy kraj decyduje, jakie podejmuje kolejne kroki zgodnie z własnymi cela]\mi. Dokument zawiera wiele istotnych kwestii dotyczących migrantów, pozwala lepiej zarządzać przepływami migrantów. Dwa podstawowe założenia – suwerenność państw oraz współpraca międzynarodowa, bo żadne państwo nie jest w stanie samo rozwiązać problemów z migracją. Na 192 państwa 164 podpisały Pakt. Ważny bo:
  • jest to umowa międzynarodowa wielu krajów
  • zjawisko migracji ma charakter powszechny
  • dokument nie promuje, ani nie stopuje migracji, porządkuje
  • zakłada okresowe przeglądy, z dokonujemy postępu lepszego zarządzania migracjami.
  • podczas pracy nad tym dokument widać było napięcie pomiędzy prawem do mieszkania i życia w kraju bezpiecznym a obawami i bezpieczeństwem. Polska przyjmuje, wysyła i jest krajem transferowym i sama Polska nie jest w stanie rozwiązać tych problemów. Pakt nie rozwiązuje wszystkich problemów, ale pozwala uporządkować wszystkie dziedziny pracy z migrantami, mówi też które państwa odpowiadaj za przyjęcie migrantów, jak wspomóc te państwa, jak stworzyć mechanizmy, aby powody migracji można by niwelować.
• Nie ma pomysł,u jak zachęcić, zmobilizować państwa do realizacji zapisów takich dokumentów, to duża trudność, właściwie tylko miękkie formy nacisku na kraje, które ten dokument podpisały. Nie ma żadnego ciała, które mogłoby kontrolować realizację i jakie należałoby ustanowić konsekwencje za nieprzestrzeganie takich dokumentów. Nie dotyczy to też tylko tego dokumentu międzynarodowego o takim charakterze. Nie mniej dokument zakłada ich realizację, bo państwa się zobowiązały. To jest też kwestia nacisku innych państw, bo wyznacza ramy współpracy i współzależności pomiędzy narodami.
• Migracja jest problemem złożonym, bo w Afryce najpierw migrują ze wsi do miast z powodu zmian klimatycznych, a potem z miast do innych krajów, co oznacza, że zmiany klimatyczne także w jakiś sposób są przyczyną migracji
• W przypadku Polski - bo problem dotyczy przede wszystkim migracji ekonomicznej osób z Ukrainy do Polski, które dla wielu firm są jedyną możliwością pozyskania pracowników. Są oni też zadowoleni z warunków pracy, ale wskazują na wyzwania – przestrzeganie praw człowieka i dyskryminacji w zakresie płac i warunków pracy, czy też wręcz handlu ludźmi, których miejscem docelowym jest Polska. W kontekście długoterminowym integracja jest jednym z tych wyzwań, które przed Polską stoją, aby dobrze wykorzystać potencjał, jaki migranci ze sobą niosą.
• Problemy, jakie maja migranci ekonomiści w Polsce, gdzie policja nie chce przyjmować od Ukraińców w Polsce, zdarzają się przypadki niechęci i mowy nienawiści wobec migracji.