Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża głębokie zaniepokojenie argumentami o braku niezależności polskich sądów, jakie podnosi niemiecka stacja telewizyjna Zweites Deutsches Fernsehen („ZDF") w toczącym się w Niemczech postępowaniu przed Wyższym Sądem Krajowym w Koblencji w sprawie wykonania wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 grudnia 2016 r. wydanego z powództwa Karola Tendery przeciwko ZDF (sygn. akt I ACa 1080/16).

W wyroku tym Sąd Apelacyjny zobowiązał ZDF do publicznego przeproszenia pana Tendery, byłego więźnia obozu w Auschwitz, za naruszenie jego dóbr osobistych przez użycie sformułowania „polskie obozy śmierci". Sąd uznał, że w takim przypadku przeprosiny listowne nie wystarczą - za adekwatny środek uznać należy zamieszczenie przeprosin na głównej stronie portalu ZDF, na której pojawiło się wcześniej nieprawdziwe określenie.

Rzecznik Praw Obywatelskich pragnie z całą stanowczością oświadczyć, że jest przekonany o niezawisłości polskiego sądu orzekającego w tej sprawie oraz o niezależności orzekających sędziów.

Rzecznik przystąpił do postępowania przed Sądem Apelacyjny w Krakowie oraz wziął udział w rozprawie, podczas której sąd wysłuchał argumentów obu stron oraz Rzecznika Praw Obywatelskich, który poparł powództwo Karola Tendery.

Jako uczestnik tego postępowania, a także niezależny organ stojący na straży praw i wolności obywatelskich Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża pełne zaufanie do bezstronności sądu w sprawie Karola Tendery.

Warto podkreślić, iż Rzecznik Praw Obywatelskich jest akredytowany ze statusem A według Zasad Paryskich, przyjętych rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 48/134 z 29 grudnia 1993 r. Oznacza to, że uznano pełną niezależność i bezstronność Rzecznika w świetle uniwersalnego standardu międzynarodowego.

Inicjatywy legislacyjne, o których wspomina w swoim piśmie procesowym z dnia 17 lipca 2017 r. ZDF, to projekty ustaw o Sądzie Najwyższym, o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz o ustroju sądów powszechnych. Dwie pierwsze ustawy zostały zawetowane przez Prezydenta RP i w rezultacie nie weszły w życie. Trzecia - o ustroju sądów powszechnych - weszła w życie w dniu 12 sierpnia 2017 r., a zatem ponad osiem miesięcy po wydaniu prawomocnego wyroku przez Sąd Apelacyjny w Krakowie.

Rzecznik Praw Obywatelskich sam przedstawiał krytyczne uwagi do powyższych projektów - zarówno co do meritum, jak i odnośnie do trybu legislacyjnego. Nie zmienia to jednak faktu, że zarówno projekty ustaw które nie weszły w życie, jak i ustawa która weszła w życie w bieżącym miesiącu nie mogły mieć jakiegokolwiek wpływu na sposób orzekania sądu w sprawie Karola Tendery przeciwko ZDF i treść samego wyroku, wydanego w grudniu 2016 r.