Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Jeśli nadzór budowlany nakaże zrobienie ekspertyzy stanu technicznego budynku, to właściciel lub zarządca może to postanowienie zakwestionować. NSA podjął w tej sprawie uchwałę zgodną z wnioskiem Rzecznika. To istotne dla właścicieli i zarządców obiektów budowlanych, bo to oni ponoszą koszty sporządzenia takiej ekspertyzy.

Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego organy nadzoru budowlanego mają prawo nakazać właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego kontrolę stanu technicznego obiektu. Mogą także nałożyć obowiązek przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego budynku. W orzecznictwie sądów administracyjnych istniały rozbieżności dotyczące możliwości zaskarżenia tych postanowień. Dlatego Rzecznik zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego z pytaniem prawnym w tej sprawie.

16 lutego 2016 roku NSA rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich i podjął uchwałę zgodną ze stanowiskiem Rzecznika. NSA uznał, że na postanowienie nakładające obowiązek przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, wydane na podstawie art. 62 ust. 3 w związku z art. 81c ust. 2 i 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, po wcześniejszym nałożeniu obowiązku przeprowadzenia kontroli tego obiektu, przysługuje zażalenie (II OPS 4/15).

Janusz Pągowski, Zespół Prawa Cywilnego w Biurze RPO:

Konsekwencją uchwały jest usunięcie wątpliwości co do tego, czy właściciel lub zarządca obiektu budowlanego może zakwestionować postanowienie nakazujące wykonanie ekspertyzy stanu technicznego tego obiektu. Podjęta uchwała nie pozostawia w tym zakresie już żadnych wątpliwości.

Możliwość złożenia zażalenia pozwala na zakwestionowanie takiego postanowienia i ewentualne uniknięcie konieczności ponoszenia kosztów związanych ze sporządzeniem ekspertyzy. Zmniejsza zatem ryzyko powstania szkody majątkowej po stronie właściciela bądź zarządcy obiektu.

Koszty sporządzenia ekspertyzy zawsze bowiem ponosi właściciel lub zarządca obiektu budowlanego. Z tego powodu szczególnie ważne jest, by adresat postanowienia mógł je poddać kontroli instancyjnej.