Biuletyn Informacji Publicznej RPO

„Kształtowanie dojrzałości społecznej poprzez promowanie mediacji rówieśniczych w szkołach” to tytuł konferencji zorganizowanej przez Fundację Europejskie Centrum Mediacji Consensius oraz Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. H. Cegielskiego w Ziębicach. W wydarzeniu wziął udział zastępca RPO Krzysztof Olkowicz.

W panelu „Czym skorupka za młodu nasiąknie” dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Ziębicach Joanna Smętkiewicz oraz Paulina Roś, mediator, członek Rady Fundacji Europejskie Centrum Mediacji Consensius podsumowały całoroczny projekt mediacji rówieśniczych oraz poinformowały o przebiegu współpracy między szkołami a mediatorami.

„Jak to jest być mediatorem szkolnym. Doświadczenia uczniów w zakresie prowadzenia mediacji rówieśniczych” – to hasło drugiego  panelu, w którym młodzież mówiła o tym, jak skuteczność mediacji postrzegają mediatorzy szkolni. Młodzi ludzie przedstawiali swoje doświadczenia i wskazywali, co sprawiało im trudności, a co w ich pracy było fascynujące, a także, czy łatwo było doprowadzić do porozumienia między koleżankami i kolegami.

Zastępca RPO wziął udział w panelu pt. „Czy dojrzeliśmy do mediacji?” Wraz z Moniką Stachurą, główną specjalistką w Zespole ds. Mediacji Departamentu Strategii i Funduszy Europejskich Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Agnieszką Połyniak, SSO, koordynatorką ds. mediacji Sądu Okręgowego w Świdnicy zastanawiali się, czy mediacja znalazła swoje miejsce w polskim prawie i w świadomości obywateli. Dyskutowali, jaka jest dalsza perspektywa stosowania instytucji mediacji.

 W ocenie uczestników konferencji, mediacja zasługuje na pozytywną ocenę, ma walor wychowawczy, pomaga zlikwidować konflikt pomiędzy stronami i odpowiada oczekiwaniom społecznym.

Krzysztof Olkowicz zwrócił uwagę na to, że coraz częściej gdy mówi się o przestępstwie, to nie analizuje się go tylko pod kątem relacji pomiędzy państwem a samym sprawcą, ale uwzględnia się też prawa ofiar przestępstw.

Ofiara ma bowiem prawo do spotkania ze sprawcą i opowiedzenia o skutkach przestępstwa. Powinna mieć również wpływ na przebieg i wynik postępowania karnego. Niestety, nadal niewiele spraw karnych w sądach powszechnych kończy się w wyniku postępowania mediacyjnego. Ich liczba kształtuje się na poziomie 1-1,5 %. Ten problem dostrzegany jest  również w sprawach nieletnich (rodzinnych) w sądach powszechnych, gdzie z  zastosowaniem mediacji zakończono jedynie ok. 0,3-0,5 % spraw.

Zastępca RPO podkreślił, że mimo wprowadzenia w 2003 r. do Kodeksu karnego wykonawczego instytucji mediacji, nie znalazła ona zastosowania przy rozpoznawaniu spraw o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Dowodem na marginalizację mediacji jest fakt, że przepis, który pozwalał w przypadku pozytywnego wyniku mediacji na umorzenie postępowania, obowiązywał jedynie 10 miesięcy, po czym został uchylony (art. 59a k.k.).

- Mam nadzieję, że dobre doświadczenia jakie zdobyliście w toku prowadzonych mediacji rówieśniczych, przełożą się w przyszłości zarówno na większe zrozumienie, jak i stosowanie mediacji – podkreślił Krzysztof Olkowicz. Podziękował organizatorom konferencji oraz dyrekcjom szkół biorących udział w projekcie za zaangażowanie i zwrócenie uwagi na tak ważny temat.