Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W [Newsletterze Nr 12] została zamieszczona informacja o wystąpieniu RPO do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w sprawie nierównego traktowania osób z niepełnosprawnościami w związku z obowiązującymi rozwiązaniami prawnymi dot. zabezpieczenia finansowego. Skarżący podnosili kwestie niewystarczającej wobec potrzeb osób z niepełnosprawnością wysokości świadczeń (zasiłek pielęgnacyjny, renta socjalna), zróżnicowania wysokości „dodatku pielęgnacyjnego” oraz „zasiłku pielęgnacyjnego”, a także regulacji uniemożliwiających pobieranie przez rencistę socjalnego dodatku pielęgnacyjnego.

Do Rzecznika wpłynęła odpowiedź, w której Elżbieta Seredyn, Podsekretarz Stanu w MPiPS poinformowała, że „zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny nie są tożsamymi świadczeniami. Inne są kryteria przyznawania, inne organy orzecznicze, inny krąg uprawnionych, wreszcie inne podstawy prawne i odpowiednio inne mechanizmy waloryzacji wysokości tych świadczeń.” Według Ministerstwa renta socjalna ma charakter świadczenia zabezpieczającego, w związku z brakiem możliwości nabycia uprawnień do świadczeń z systemu ubezpieczenia społecznego ze względu na to, że całkowita niezdolność do pracy powstała przed wejściem na rynek pracy, a co za tym idzie nigdy nie były odprowadzane składki na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Renta socjalna jest finansowana w całości z budżetu państwa, a świadczenia rentowe z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W ocenie MPiPS zróżnicowanie wysokości renty z FUS oraz renty socjalnej jest uzasadnione i nie stanowi dyskryminacji osób pobierających rentę socjalną. W odpowiedzi Pani Minister zwróciła uwagę, że w ramach tzw. „okrągłego stołu” trwają prace mające na celu wypracowanie nowych, systemowych rozwiązań w zakresie wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin, ale kształt ostatecznych rozwiązań na tym etapie nie jest jeszcze znany. Poinformowała także, że aktualnie MPiPS nie planuje podjęcia działań legislacyjnych, których celem byłaby nowelizacja ustawy o rencie socjalnej w zakresie ustalenia wysokości renty socjalnej na poziomie 100% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (obecnie 84% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy).
W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich zostały podjęte działania związane z analizą konstytucyjności przepisów regulujących kwestie wysokości świadczeń w postaci zasiłku pielęgnacyjnego oraz renty socjalnej.