Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny  art. 3 ust 6 ustawy o RPO jest zgodny ze standardami międzynarodowymi, a rozwiązanie w nim przewidziane jest stosowane również w innych państwach europejskich - podkreśla Międzynarodowy Instytut Ombudsmana (International Ombudsman Institute - IOI)
• IOI wystąpi do Komisarza Praw Człowieka Rady Europy o podjęcie działań w związku z tym wyrokiem; poprosi też Komisję Wenecką o opinię w sprawie

Przewodniczący oddziału europejskiego IOI Rafael Ribó skierował do członków tej organizacji wystąpienie, w którym zwrócił uwagę na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia 2021 r. w sprawie K 20/20 dotyczącej pełnienia obowiązków przez dotychczasowego Rzecznika Praw Obywatelskich do czasu objęcia stanowiska przez nowego Rzecznika.

W ocenie przewodniczącego orzeczenie TK jest niezgodne z tzw. Zasadami Weneckimi („the Venice Principles”). Zgodnie z tymi Zasadami, Rzecznika Praw Obywatelskich można odwołać ze stanowiska tylko w oparciu o wyczerpującą listę przesłanek w sposób jasny i racjonalny określonych przez prawo. Przesłanki te powinny odnosić się wyłącznie do zasadniczych kryteriów „niezdolności” lub „niezdolności do pełnienia funkcji urzędu”, „niewłaściwego zachowania” lub „nadużycia prawa”. Kryteria te należy interpretować zawężająco. Procedura odwołania powinna być jawna, przejrzysta i zgodna z prawem.

IOI stanęło na stanowisku, że zakwestionowany przez TK art. 3 ust 6 ustawy o RPO jest zgodny ze standardami międzynarodowymi, a rozwiązanie w nim przewidziane jest stosowane również w innych państwach europejskich.

Przewodniczący europejskiego oddziału IOI zadecydował o podjęciu następujących działań:

1. skierowania do Sekretariatu Generalnego IOI prośby o wszczęcie procedury wsparcia dla zagrożonych instytucji Ombudsmana zgodnie z wytycznymi IOI zatwierdzonymi w 2016 r. w Bangkoku
2. skierowania do Komisarza Praw Człowieka Rady Europy o podjęcie działań w związku z wyrokiem TK z 15 kwietnia 2021 r.
3. skierowania do Komisji Weneckiej prośby o przedstawienie opinii w tej sprawie
4. przedstawienia polskiemu parlamentowi informacji o Zasadach Weneckich