Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Telefon na infolinię RPO 800-676-676:  Dzwoni Osadzony z Zakładu Karnego Bydgoszcz, skarży się że sprawy rozpatrywane są w sądach na posiedzeniach zdalnych, na których nic nie słychać z powodu zakłóceń techniczne , twierdzi że  to jest pozbawienie osadzonych prawa do obrony.

W związku z zagrożeniem wywołanym wirusem COVID-19, niezbędne było wprowadzenie nowych rozwiązań organizacyjnych tak, aby zminimalizować ryzyko zarażeń jak również zachować płynność pracy Sądów. W normalnym trybie sprawy dotyczące na przykład warunkowego zwolnienia czy przerwy w karze, odbywają się w sali sądowej bezpośrednio w budynku zakładu karnego czy aresztu śledczego. Aby nie przewlekać terminów, rozprawy sądu penitencjarnego odbywają się zdalnie za pośrednictwem posiedzeń on line.

Osadzeni siadają przed kamerą i odpowiada na pytania sędziego. W celi przesłuchań powinien być obecny tylko osadzony i jego opiekun, dzięki takim rozwiązaniom nie ma potrzeby transportowania osadzonych do Sądu i mogą uczestniczyć w posiedzeniu w sposób aktywny. 

Zatem nowe rozwiązania w zakresie prowadzenia telewokand służą przede wszystkim załatwieniu spraw na bieżącą , tak aby sprawy osadzonych nie czekały w  Sądach.

Pojawiają się głosy, iż wyjątkowy stan , który wymusił  tego rodzaju rozwiązania,  jest szansą wypracowania możliwości szybszego i tańszego rozwiązania dla sądów penitencjarnych w przyszłości .

Ponadto, wiceminister sprawiedliwości odpowiedział 1 kwietnia 2020 r. na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie przygotowań jednostek penitencjarnych i sądów penitencjarnych na zagrożenia związane z rozprzestrzenianiem się koronawirusa. W związku z epidemią przyjęto rozwiązania prawne obejmujące m.in. możliwość udzielenia przez sąd penitencjarny przerwy w karze, przeprowadzanie posiedzeń sądu penitencjarnego w formie wideokonferencji oraz rozszerzenie możliwości odbywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. A postępowania dotyczące warunkowego zwolnienia, przerwy w odbywaniu kary lub zezwolenia na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego należą to kategorii tzw. spraw pilnych.

Oznacza to, że zapewniona jest ciągłość procedowania sądów penitencjarnych, co jest niezbędne dla prewencji nastrojów wśród więźniów oraz zapobiegania znaczącego wzrostu poziomu zaludnienia zakładów karnych i aresztów śledczych – zauważył Michał Wójcik. Sprawa (KMP.071.4.2020) https://www.rpo.gov.pl/pl/content/koronawirus-ms-o-dzialaniach-w-wiezieniach-dla-przeciwdzialania-epidemii

Odnosząc się do konkretnego przypadku osadzony, którego zdaniem połączenie online jest wadliwe na tyle, że prowadzenie posiedzenia jest niemożliwe lub  zakłócone z powodów technicznych,  należy takie uwagi niezwłocznie przekazać do dyrekcji zakładu celem zweryfikowania i naprawienia problemu tak aby nie występowały w przyszłości.