Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Ratownicy muszą zdawać specjalny egzamin, aby nie wygasło ich zaświadczenie o ukończeniu kursu pierwszej pomocy
• Przeprowadzenie takich egzaminów uniemożliwia obecna sytuacja epidemiczna  
• Spowoduje to utratę uprawnień przez część ratowników, co uniemożliwi im pracę w okresie epidemii
• A jednostki współpracujące z Państwowym Ratownictwem Medycznym stracą pomoc wykwalifikowanych kadr

W sytuacji zagrożenia związanego z pandemią wirusa SARS-CoV-2 kluczowe dla bezpieczeństwa publicznego staje się zapewnienie maksymalnej liczby osób uprawnionych do udzielania kwalifikowanej pomocy medycznej.

Dlatego Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Zdrowia, aby  rozważył zmianę przepisów i wydłużył terminy ważności zaświadczeń ratowników,  które upływają po 1 marca 2020 r.

Wobec niewystarczającej liczby personelu medycznego do walki z koronawirusem pojawia się problem uprawnień ratowników jednostek współpracujących z systemem Państwowego Ratownictwa Medycznego, ratowników wodnych i górskich, ochotniczych straży pożarnych, PCK itp. Chodzi o upływające terminy ważności ich zaświadczeń o ukończeniu kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskaniu tytułu ratownika.

Zaświadczenia są ważne przez 3 lata. Po tym okresie osoba traci status ratownika i uprawnienia do kwalifikowanej pierwszej pomocy. Aby zachować status ratownika, należy zdać kolejny egzamin (tożsamy z egzaminem kończącym kurs). Może do niego przystąpić osoba, której termin ważności zaświadczenia upływa nie później niż na 3 miesiące od poprzedniego egzaminu. Oznacza to, że ratownik ma czas na zdanie egzaminu w 3 miesiące przed upływem ważności zaświadczenia.

Sytuacja epidemiologiczna w kraju oraz obowiązujące przepisy prawne uniemożliwiają przeprowadzenie niezbędnych egzaminów – powoduje to utratę uprawnień przez ratowników i uniemożliwia im pracę. Jednostki współpracujące z systemem tracą pomoc wykwalifikowanej kadry z jednostek współpracujących z systemem PRM.

Zawieszenie szkoleń i egzaminów, a także zaangażowanie ratowników w działania państwa w walce z epidemią, spowoduje u części z nich utratę uprawnień oraz  możliwości podejścia do egzaminu bez konieczności uczestnictwa w kolejnym kursie.

Zastępca RPO Stanisław Trociuk poprosił ministra Łukasza Szumowskiego, by tak zmienił rozporządzenie MZ z 19 marca 2007 r. w zakresie kursu kwalifikowanej pierwszej pomocy, aby wydłużyć termin ważności zaświadczeń, których ważność upływa po 1 marca 2020 r. Chodzi albo o przedłużenie ich ważności o pół roku po okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, albo o zawieszenie upływu tego terminu o okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, przedłużonego o 3 miesiące.

Ratownicy zajmują się nie tylko pierwsza pomocą.

Mają uprawnienia do udzielania zaawansowanych medycznych czynności ratunkowych zgodnie z ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Chodzi o świadczenia diagnostyczne, lecznicze, zapobiegawcze i profilaktyczne, szczególnie w ostrych stanach zagrożenia życia lub zdrowia u noworodków, niemowląt, dzieci i dorosłych.

Zawód ratownika medycznego jest zawodem wymagającym obszernej i interdyscyplinarnej wiedzy medycznej i umiejętności praktycznych, ze względu na specyfikę i ciężkość stanów klinicznych, z którymi na co dzień spotykają się ratownicy medyczni. Profesja ta wymaga także ponadprzeciętnej odporności na stres i cierpienie ludzkie, a także trzeźwości umysłu w sytuacjach krytycznych.

Ratownik medyczny zobowiązany jest ustawowo do stałego doskonalenia zawodowego i rozwoju. Doskonalenie zawodowe ratownika medycznego jest realizowane w pięcioletnich okresach edukacyjnych. Doskonalenie zawodowe obejmuje kursy doskonalące, seminaria oraz szeroko pojęte samokształcenie.

BPK.7014.1.2020