Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• Sklepy są obowiązane zapewnić klientom rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk – wyjaśnia resort zdrowia
• To odpowiedź dla RPO wobec jego wątpliwości, że z odpowiedniego rozporządzenia  nie wynika wprost, czy zaopatrzenie w rękawiczki jest obowiązkiem sklepu, czy też klienta
• Użyty w przepisie spójnik „lub” odnosi się do zapewnienia rękawiczek jednorazowych i środków do dezynfekcji rąk albo też rękawiczek jednorazowych czy też środków do dezynfekcji rąk – podało MZ

Już 3 kwietnia 2020 r. Rzecznik Praw Obywatelskich zwracał uwagę Ministrowi Zdrowia, że przepisy są niejasne: stwierdzają, że sklep ma obowiązek „zapewnić rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk”. Ze spójnika „lub”  wynikałoby nie, że np. sklep może dodatkowo zapewnić płyn do dezynfekcji, ale że może to zrobić zamiast wydawania rękawiczek. Nie jest jednak w rozporządzeniu napisane, że do sklepu można wejść po założeniu rękawiczek lub po dezynfekcji rąk.

W odpowiedzi resort napisał, że kwestie tę regulowało rozporządzenie Rady Ministrów z 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem epidemii, zastąpione rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 maja 2020 r

- Ale nowe przepisy powielają wciąż tę samą redakcję przepisów, w których mówi się o zapewnianiu rękawiczek jednorazowych lub środków do dezynfekcji rąk, jednocześnie nakazując szeroko uregulowanej kategorii klientów noszenie rękawiczek podczas zakupów – wskazał RPO w kolejnym wystąpieniu do MZ z 8  maja.

Odpowiedź sekretarza stanu w MZ Waldemara Kraski

Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz.964 i 966 poz. 1239) do odwołania osoby przebywające: 1) w obiekcie handlowym lub usługowym o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m 2; 2) w placówce handlowej w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni; 3) na stacji paliw płynnych w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni; 4) w miejscu prowadzenia sprzedaży na straganie lub targowisku – są obowiązane nosić podczas zakupu towarów lub usług rękawiczki jednorazowe lub stosować środki do dezynfekcji rąk.

Obowiązek, o którym mowa powyżej, nie dotyczy osób, które nie mogą zakładać lub zdejmować rękawiczek z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim, lub osoby mającej trudności z samodzielnym założeniem lub zdjęciem rękawiczek; okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane.

Jednakże należy zauważyć, iż do odwołania:  1) obiekty handlowe lub usługowe o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m2, placówki handlowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz zarządzający targowiskami (straganami) są obowiązani zapewnić rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk; 2) obiekty handlowe lub usługowe o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m2 oraz placówki handlowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni są obowiązane dokonywać, w godzinach ich otwarcia, co najmniej raz na godzinę, dezynfekcji stanowiska kasowego lub stanowiska obsługi, lub dystrybutora na stacji paliw płynnych w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni;  3) zakłady pracy są obowiązane zapewnić: a) osobom zatrudnionym niezależnie od podstawy zatrudnienia rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk, b) odległość między stanowiskami pracy wynoszącą co najmniej 1,5 m, chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy, a zakład ten zapewnia środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii.

Reasumując należy stwierdzić, że obiekty handlowe lub usługowe o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m2, placówki handlowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz zarządzający targowiskami (straganami) zgodnie z § 7 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii są obowiązani zapewnić rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk.

Użyta w analizowanym przepisie alternatywa łączna w postaci spójnika „lub” odnosi się bowiem do zapewnienia rękawiczek jednorazowych i środków do dezynfekcji rąk, albo też rękawiczek jednorazowych, czy też środków do dezynfekcji rąk.

Oczywiście możliwy jest wybór rękawiczek jednorazowych, czy środków do dezynfekcji rąk w sposób dowolny na co wskazuje użycie w tym przypadku alternatywy łącznej w postaci spójnika „lub” - podsumował wiceminister.

V.7102.2.2020