Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W dniach 4–5 czerwca 2024 r. zastępczyni dyrektora Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur Katarzyna Kopystyńska wzięła udział w spotkaniu skupiającym przedstawicieli i przedstawicielki krajowych mechanizmów prewencji z kilkudziesięciu krajów oraz ekspertów instytucji międzynarodowych, m.in. Europejskiego Komitetu ds. Zapobiegania Torturom (CPT), Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA), EuroPris czy Instytutu Praw Człowieka im. Ludwiga Boltzmanna.

Do siedziby Rady Europy w Strasburgu przybyły delegacje m.in. Armenii, Belgii, Danii, Francji, Niemiec, Islandii, Irlandii, Holandii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii. Część reprezentantów krajowych mechanizmów, np. z Włoch czy Ukrainy, wzięła w spotkaniu udział zdalny.

Obrady, organizowane przez Radę Europy dorocznie, skupiły się wokół problematyki tymczasowego aresztowania, jednak poruszano także inne tematy, jak traktowanie w jednostkach penitencjarnych osób z tzw. grup wrażliwych, detencji migrantów, procesu radykalizacji wśród więźniów czy wysiłków na rzecz zniesienia kary śmierci, wciąż występującej w porządkach prawnych niektórych państw.

Forum krajowych mechanizmów prewencji w Strasburgu było istotną okazją szkoleniową. Omówione zostały szczegółowo, wraz ze wskazówkami praktycznego wykorzystania w monitorowaniu prewencyjnym prowadzonym przez krajowe mechanizmy:

• nowo wydane standardy CPT dotyczące traktowania więźniów transpłciowych,
• podręcznik Rady Europy na temat monitorowania detencji migrantów,
• ogólnodostępne zasoby umożliwiające porównanie szeregu rozwiązań i statystyk penitencjarnych z różnych krajów, tworzone przez FRA oraz EuroPris.

Z uwagi na temat przewodni obrad – wykonywanie tymczasowego aresztowania – najwięcej miejsca poświęcono omówieniu prac grupy roboczej Rady Europy odpowiedzialnej za opracowanie praktycznego podręcznika dla krajowych mechanizmów na temat monitorowania wdrażania przez państwa rekomendacji Komisji Europejskiej w sprawie warunków materialnych pozbawienia wolności oraz praw procesowych osób tymczasowo aresztowanych. W skład grupy roboczej powołana została także przedstawicielka polskiego KMPT.

Dodatkowym wątkiem dotyczącym Polski podczas Forum było ogłoszenie przez dyrektora wykonawczego EuroPris przystąpienia polskiej Służby Więziennej do tej organizacji, z nadzieją na współpracę służącą dbałości o poszanowanie praw osób pozbawionych wolności.