Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Z okazji Dnia Praw Człowieka, 12 grudnia br. w Senacie RP, przedstawiciele 20 instytucji państwowych i organizacji pozarządowych udzielali obywatelom bezpłatnych informacji i porad prawnych. Na pytania odpowiadali m.in. eksperci z Biura Rzecznika Praw Dziecka, Ministerstwa Sprawiedliwości, Narodowego Funduszu Zdrowia, Centrum Praw Kobiet, Fundacji Dzieci Niczyje, Stowarzyszenia Niebieska Linia. Informacji na temat składnia petycji udzielali przedstawiciele Senatu RP.  Wiele osób odwiedziło również punkt informacyjny Rzecznika Praw Obywatelskich. Obywatele pytali m.in. o kwestie dotyczące  egzekucji komorniczych, problemów mieszkaniowych, błędów lekarskich, egzekucji administracyjnych, prawa upadłościowego oraz prawa spadkowego.

Tego dnia w Senacie odbyła się także debata nt. obywatelskiego prawa do informacji. Wzięli w niej udział Rzecznik Praw Obywatelskich dr Adam Bodnar, przewodniczący senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji prof. Michał Seweryński, prezes Zarządu Fundacji Uniwersyteckich Poradni Prawnych Filip Czernicki,  dyrektor Centrum Praw Kobiet Urszula Nowakowska, były parlamentarzysta i współtwórca ustawy o dostępie do informacji publicznej Henryk Wujec oraz Bartosz Wilk z Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska.

Prof. Seweryński podkreślił, że z inicjatywy Senatu i przy współpracy z Rzecznikiem Praw Obywatelskich powstała ustawa o petycjach, która daje obywatelom możliwość wpływania na kształtowanie prawa w Polsce. Zauważył, że jest to jawny proces i obywatel może na bieżąco śledzić, co dzieje się z jego petycją. Prof. Seweryński wraził nadzieję, że ustawa o petycjach i wchodząca w życie ustawa o bezpłatnej pomocy prawnej poprawią sytuację ludzi potrzebujących wsparcia.

Dr Adam Bodnar przypomniał, że do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływa co roku ok. 50 tys. skarg. Wiele z nich pokazuje, że obywatele mają często utrudniony dostęp do informacji prawnej. Zdaniem RPO, dotychczas tę lukę systemową wypełniały organizacje pozarządowe. Dr Bodnar wyraził nadzieję, że wsparciem dla tych instytucji będzie obowiązująca od przyszłego roku ustawa o bezpłatnej pomocy prawnej. Rzecznik odniósł się również do kwestii odpowiedniego informowania obywateli o przysługujących im prawach. Wskazywał, że orzeczenia sądowe i pisma urzędowe są pisane skomplikowanym, niezrozumiałym językiem, co powoduje zagubienie obywatela i nieufność wobec państwa.

Uczestnicy dyskusji zwracali także uwagę na problemy z dostępem do informacji publicznej, w tym przypadki ograniczania prawa do udziału przedstawicieli mediów, czy organizacji pozarządowych w rozprawach sądowych.

Organizatorami tegorocznych obchodów Dnia Praw Człowieka było Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich i Kancelaria Senatu RP.