Biuletyn Informacji Publicznej RPO

W wystąpieniu Rzecznik sygnalizuje problem ograniczonego wpływu rodziców na kształtowanie programu wychowawczego w przedszkolach nieprowadzonych przez organy jednostek samorządu terytorialnego.

Prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami jest zagwarantowane w Konstytucji RP, a także w Protokole nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Wyrazem tego prawa jest zaangażowanie rodziców w proces decyzyjny dotyczący programu wychowawczego realizowanego w szkołach i placówkach, w tym w przedszkolach, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli.

Zgodnie z ustawą o systemie oświaty, do kompetencji rad rodziców należy m.in. uchwalanie programu wychowawczego w porozumieniu z radą pedagogiczną. Przepis ten dotyczy jednak tylko szkół i placówek samorządowych. W szkołach i placówkach publicznych prowadzonych przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego lub przez osoby fizyczne oraz w szkołach i placówkach niepublicznych programy wychowawcze ustala organ wskazany w statucie, ponieważ placówki te nie mają obowiązku powoływania rad rodziców. W ocenie Rzecznika należy rozważyć, czy rady rodziców nie powinny być również powoływane każdorazowo w szkołach i placówkach nieprowadzonych przez samorządy, w celu zapewnienia rodzicom chociażby możliwości występowania do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki z wnioskami i opiniami. Wpłynęłoby to na skuteczniejszą realizację konstytucyjnego prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Powoływanie rad rodziców nie może naruszać przepisów Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzeczpospolitą Polską, ani ustaw określających stosunki między Rzecząpospolitą Polską a innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi.

Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie o stanowisku zajętym w sprawie.