Czy sąd administracyjny może odrzucić skargę jako wniesioną w sprawie rażąco błahej? NSA odmówił podjęcia uchwały
Obywatelka chciała uzyskać od gminy informację publiczną. Wójt zażądał od niej wniesienia opłaty w wysokości 42 gr. Kobieta nie chciała się zgodzić na opłatę i złożyła skargę do sądu administracyjnego. Sąd odrzucił jednak skargę, jako wniesioną w sprawie rażąco błahej. Rzecznik przystąpił do postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, który miał rozstrzygnąć, czy działanie sądu było zasadne. Postanowieniem z dnia 21 marca NSA odmówił podjęcia uchwały.
Rozpatrując indywidualną sprawę dotyczącą dostępu do informacji publicznej, 3-osobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego zwrócił się do składu 7 sędziów NSA o podjęcie uchwały, zgodnie z którą dopuszczalne byłoby, na podstawie art. 58 §1 pkt 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, odrzucenie skargi, gdy stanowi ona niedopuszczalne w państwie prawnym nadużycie prawa do sądu, z uwagi na wniesienie jej w sprawie oczywiście i rażąco błahej.
W rezultacie podjęcia uchwały o takiej treści, sądy administracyjne otrzymałyby uprawnienie do oceny, czy dana sprawa jest wystarczająco ważka, aby została skierowana do merytorycznego rozpatrzenia.
Zdaniem RPO, który przystąpił do postępowania, uchwała o takiej treści w sposób nieproporcjonalny mogłaby doprowadzić do ograniczenia prawa obywateli do sądu, wynikającego z art. 45 Konstytucji. Ponadto, na co wskazywali reprezentujący Rzecznika przed NSA Mirosław Wróblewski, Dyrektor Zespołu Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego oraz Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, Główny Koordynator ds. Postępowań Sądowych, art. 58 §1 ppsa przewiduje wyłącznie przesłanki odrzucenia skargi o charakterze formalnym, a nie merytorycznym.
Postanowieniem z dnia 21 marca 2016 r. NSA odmówił podjęcia uchwały, z uwagi na brak związku przedstawionego zagadnienia z toczącą się przed NSA sprawą (sygn. I OPS 3/15).