Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• „Polski system penitencjarny w stulecie niepodległości państwa” – to hasło VI Kongresu Penitencjarnego, w którym wzięła udział przedstawicielka KMPT Justyna Zarecka.
• Biuro PRO reprezentowała także dyrektor Zespołu ds. Wykonywania Kar dr Ewa Dawidziuk.

Wydarzenie odbyło się w dniach 6-8 lutego 2019  r. w Ośrodku Szkolenia Służby Więziennej w Popowie. Podczas trzydniowego Kongresu zaprezentowano ponad 40 referatów w ramach 4 paneli dyskusyjnych. Były one poświęcone: wykonywaniu zawodu funkcjonariusza Służby Więziennej, problemom readaptacji społecznej więźniów, prawom więźniów w kontekście bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych oraz oddziaływaniom penitencjarnym.

Przedstawicielka KMPT wygłosiła referat na temat roli Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur w wdrożeniu standardów międzynarodowych do polskiego systemu więziennictwa. Przypomniała, że KMPT wydając swoje zalecenia powizytacyjne bazuje na standardach międzynarodowych wypracowanych m.in. przez Komitet Przeciwko Torturom (CAT), Podkomitet ONZ do Spraw Prewencji Tortur (SPT), Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT), ale także na orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Wskazywała, że proces wprowadzania zmian do polskiego systemu więziennictwa bywa długotrwały, a niekiedy jest także związany z koniecznością składania przez Rzecznika Praw Obywatelskich wniosków do Trybunału Konstytucyjnego jak było to m.in. w przypadku uregulowania możliwości telefonicznego kontaktu przez osobę tymczasowo aresztowaną z obrońcą. Podkreślała jednak, że aktualnie szczególnie ważne i pożądane jest budowanie dialogu pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w proces modernizacji polskiego więziennictwa, a więc zarówno z dyrektorami poszczególnych jednostek, Centralnym Zarządem Służby Więziennej, ale także Ministrem Sprawiedliwości.

Członkini KMPT zaznaczała, że Mechanizm nie tylko stara się prezentować standardy, ale także przedstawiać propozycje tego, w jaki sposób powinny one zostać wdrożone do polskiego systemu. Stąd też pomysł KMPT na zaproszenie przedstawicieli Fundacji Polska bez Barier do udziału w wizytacjach tematycznych poświęconych dostosowaniu polskich jednostek penitencjarnych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Ich wyniki i rekomendacje służące skuteczniejszemu wdrożeniu standardów międzynarodowych w tym zakresie zostaną przedstawione w publikacji Biura RPO.

Przedstawicielka KMPT zaznaczyła także, że Mechanizm zdaje sobie sprawę z ograniczeń, z którymi na co dzień mierzy się Służba Więzienna, w tym ograniczeń budżetowych i nieustających braków kadrowych. Podkreśliła, że tym bardziej KMPT docenia wszystkie pozytywne i innowacyjne rozwiązania dostrzegane podczas wizytacji prewencyjnych w zakładach karnych i aresztach śledczych.

- Wciąż wiele pozostało do zrobienia, szczególnie jeśli chodzi o problemy systemowe w tym m.in. zapewnienie odpowiedniej powierzchni mieszkalnej na jednego osadzonego, czy zajęć kulturalno-oświatowych dla tymczasowo aresztowanych. Należy mieć jednak nadzieję, że decydenci zrozumieją, że dążenie do realizacji standardów międzynarodowych w naszym kraju ostatecznie może pozytywnie wpłynąć na sam proces resocjalizacji skazanych, ale także na warunki pracy przedstawicieli Służby Więziennej – podsumowała przedstawicielka KMPT.