Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Będąc w Sanoku z okazji wręczenia odznaki honorowej Pani Wandzie Wojtuszewskiej nie mogliśmy odmówić sobie odwiedzenia Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.

Długo pozostaniemy pod wrażeniem nie tylko obiektu, ale również historii ludzi, którzy poświęcali wszystko, aby ratować innych.

W drugiej połowie 1942 roku Józef Ulma z Markowej przyjął pod swój dach dwie żydowskie rodziny z Łańcuta i Markowej. Na skutek donosu granatowego policjanta kryjówka została jednak odkryta przez Niemców. 24 marca 1944 żandarmi z posterunku w Łańcucie zamordowali Józefa Ulmę, a także jego żonę Wiktorię (w zaawansowanej ciąży) oraz szóstkę dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze – półtora roku. Zginęło także ośmioro ukrywanych Żydów, w tym dwie kobiety i dziecko.

Zbrodnia w Markowej stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom.

W księdze pamiatkowej Muzeum Adam Bodnar napisał" "Chciałbym serdecznie podziękować w imieniu własnym oraz moich współpracowników za możliwość zwiedzenia Muzeum. W znakomity sposób ilustruje ono tragedię holokaustu oraz co oznacza prawdziwe człowieczeństwo - ratowanie innego człowieka, bez względu na osobiste koszty i ryzyko - za cenę utraty życia swojego i najbliższych. Rodzina Ulmów powinna być znana przez każdego Polaka, Żyda, Europejczyka czy po prostu przez każdą osobę zainteresowaną, po co są prawa człowieka"