Biuletyn Informacji Publicznej RPO

Oświadczenie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, Emily O’Reilly dot. kwestii uchodźców

8 września 2015

W ciągu ostatnich dni mogliśmy zaobserwować pokaz wspaniałego i pokornego przywództwa ze strony niektórych państw członkowskich, wielu zwykłych obywateli oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego przyjmujących uchodźców do swoich społeczności.

Instytucje Unii Europejskiej i wszystkie kraje członkowskie muszą wziąć przykład z tych obywateli i podjąć działania przynoszące ulgę cierpiącym. UE musi użyć swoich ogromnych dyplomatycznych, gospodarczych i moralnych instrumentów w celu znalezienia sposobów rozwiązania kwestii bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie.

Nie ma alternatywy dla tych działań. Wielu wierzyło, że kryzys gospodarczy stanowił czas przełomu dla Unii. Dzisiaj stoimy twarzą w twarz z nową „ostatnią szansą”; jest nią konieczność poradzenia sobie z nieszczęściem przerażonych mężczyzn, kobiet i dzieci wołających o naszą pomoc i uporanie się z jego zasadniczymi przyczynami w solidarności z partnerami na całym świecie. 

Komisja Europejska zaproponuje w tym tygodniu dodatkowe rozwiązania dotyczące udzielania azylu, w tym także narzędzia dla zażegnania kryzysu w skoordynowany, efektywny i konkretny sposób. Jest jednak w stanie zrobić to tylko przy wsparciu ze strony państw członkowskich.

Poparcie to musi wynikać z obopólnego zrozumienia, że aktualny kryzys migracyjny posiada kilka nowych elementów.

80 lat temu Żydzi i wielu innych uciekło przed reżimem, który złamał wszystkie bariery moralne. Wielu z tych, którzy wówczas uciekli z obawy przed utratą życia, a także tych, którzy uciekali w trakcie innych europejskich kryzysów, zetknęło się z tym samymi dylematami etycznym, z którymi stykają się uciekinierzy z Syrii i innych krajów. Znajome problemy ksenofobii, wykluczenia oraz krótkowzroczności w polityce dotykają uchodźców w 2015 roku tak samo jak w latach 30-tych i później.

Nikt nie może zaprzeczyć złożoności kryzysu, tak jak nikt nie może podać natychmiastowych lub prostych odpowiedzi. Ale tym, co odróżnia Unię Europejską w roku 2015 od Europy w latach 30-tych jest nasze przywiązanie do praw człowieka, zapisane w licznych europejskich i międzynarodowych traktatach, w tym niedawno w Karcie Praw Podstawowych.

Zapisy te muszą teraz zostać zdjęte ze ścian naszych instytucji i stać się częścią codziennej, rzeczywistej praktyki mającej na celu znalezienie wyjścia z kryzysu.

UE została stworzona po to, aby powstrzymać wojnę w Europie. Solidarność okazana wtedy może być wciąż wykorzystana do pokonania najnowszego wyzwania, ale tylko pod warunkiem, że okazana zostanie odwaga, bezinteresowność i polityczne przywództwo, wykraczające poza najbliższy cykl wyborczy.

Jako Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, poza zbadaniem spraw domniemanego naruszenia praw człowieka i innych skarg dotyczących złej administracji na szczeblu UE, będę blisko współpracować z moimi kolegami z Europejskiej sieci rzeczników praw obywatelskich w celu zapewnienia przestrzegania praw podstawowych.

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich rozpatruje skargi dotyczące przypadków niewłaściwego administrowania w działaniach instytucji, organów i jednostek organizacyjnych UE. Każdy obywatel UE, mieszkaniec lub przedsiębiorstwo albo stowarzyszenie państwa członkowskiego może złożyć skargę do Rzecznika. Urząd Rzecznika oferuje szybkie, elastyczne i nieodpłatne rozwiązanie dla problemów związanych z administracją UE. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej: www.ombudsman.europa.eu