Biuletyn Informacji Publicznej RPO

• W latach 2011-2021 zabudowano kąciki sanitarne w 6652 celach. Bez pełnej zabudowy pozostało jedynie 170 kącików
• Ponadto Służba Więzienna nadal prowadzi działania w celu likwidacji cel dla więcej niż 10 osadzonych
• Taką odpowiedź dostał Rzecznik Praw Obywatelskich, który od wielu lat monitoruje realizację projektu zabudowy kącików sanitarnych oraz likwidacji wieloosobowych cel 
• AKTUALIZACJA: RPO prosi SW o informacje o zrealizowanych w 2022 r. pracach w zakresie zabudowy kącików sanitarnych, modernizacji więziennych łaźni, likwidacji cel mieszkalnych większych niż dziesięcioosobowe oraz zmiany usytuowania umywalek i przeniesienia ich do kącików sanitarnych. Pyta też o plan prac na 2023 

Chodzi o respektowanie prawa do prywatności osób pozbawionych wolności – po wyroku dotyczącego tej kwestii Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Szafrański przeciwko Polsce z 15 grudnia 2015 r. Innym działaniem jest likwidacja wszystkich cel, w których przebywa więcej niż 10 więźniów 

14 kwietnia 2022 r. Rzecznik wystąpił do SW o poinformowanie o zakresie zrealizowanych w tym zakresie prac w 2021 r oraz o planowanych inwestycjach w tym roku.

W odpowiedzi zastępca dyrektora generalnego SW ppłk Piotr Sękowski napisał, że podobnie jak w latach poprzednich realizowano przedsięwzięcia zmierzające do pełnej zabudowy kącików sanitarnych.

W latach 2011-2021 wykonano taką zabudowę w 6652 celach mieszkalnych. W roku 2021 przedsięwzięcie to zrealizowano w 53 celach. Według informacji z okręgowych inspektoratów Służby Więziennej pozostało jedynie 170 kącików sanitarnych bez pełnej zabudowy. 

Wszystkie jednostki penitencjarne podległe okręgowym inspektoratom SW w: Bydgoszczy, Katowicach, Koszalinie, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie oraz Rzeszowie na koniec 2021 roku miały trwale zabudowane kąciki sanitarne w celach mieszkalnych wieloosobowych.

W 2022 roku planuje się wykonanie stosownej zabudowy w 15 celach wieloosobowych w jednostkach penitencjarnych podległych OISW w Opolu i Poznaniu.

W zakresie modernizacji więziennych łaźni poinformowano, że na koniec 2021 roku 24 łaźnie użytkowane w jednostkach penitencjarnych nie miały wyodrębnionych, indywidualnych stanowisk prysznicowych. Według informacji pozyskanych z okręgowych inspektoratów Służby Więziennej w 2021 roku wykonano wydzielenie stanowisk w 13 łaźniach, natomiast w 2022 roku zaplanowano wykonanie takich prac w 7 łaźniach.

Co do likwidacji cel o pojemności powyżej 10 miejsc zakwaterowania, jednostki penitencjarne - zgodnie ze złożoną deklaracją - również w 2021 roku podjęły stosowne działania. W ubiegłym roku zmniejszono pojemność 3 takich cel mieszkalnych w jednostkach penitencjarnych typu zamkniętego. W 2022 roku planowane jest zmniejszenie pojemności w 4. 

Należy zauważyć, że trudności organizacyjne w sytuacji pandemii Covid-19 utrudniają szerszy zakres działań w tym zakresie.

W zainteresowaniu Dyrektora Generalnego pozostaje również likwidacja cel o pojemności powyżej 10 osób we wszystkich jednostkach penitencjarnych, również typu półotwartego i otwartego.

W zakresie usytuowania umywalki w wieloosobowej celi mieszkalnej poza zabudowanym kącikiem sanitarnym, gdy jest to jedyne urządzenie sanitarne tego rodzaju, SW zidentyfikowała 4496 takich cel. Problem dotyczy oddziałów mieszkalnych, które nie podlegały gruntownej przebudowie w ostatnich latach. 

Wytyczne Nr 1/2019 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie wymagań technicznych i ochronnych dla pawilonów zakwaterowania osadzonych w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej, które należy stosować przy budowie nowych, adaptacji i przebudowie pawilonów penitencjarnych, określają m.in. wymóg usytuowania umywalki w zabudowanym kąciku sanitarnym w celi mieszkalnej. 

Przepis ten przyczynił się do zmiany usytuowania umywalki w 2021 roku w 105 celach mieszkalnych, a w 2022 roku planuje się taką zmianę w 134 celach. Należy mieć na uwadze, że wszystkie nowo projektowane pawilony ten wymóg spełniają.

Działania planowane do podjęcia przez Służbę Więzienną w 2022 roku oraz kolejnych latach w sferze przedsięwzięć remontowych i inwestycyjnych nie wykluczają zwiększenia realizacji zadań zmierzających do pełnej zabudowy kącików sanitarnych w celach, wydzielenia indywidualnych stanowisk prysznicowych w łaźniach więziennych oraz uzyskania większej ilości cel mieszkalnych, których pojemność zostanie zmniejszona do maksymalnej ilości 10 osadzonych.

IX.517.1494.2015