Biuletyn Informacji Publicznej RPO

RPO/515967/05/VII/7002.2 RZ

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przeludnienia zakładów karnych i aresztów śledczych.

Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 maja 2008 r., stwierdzającego niezgodność z Konstytucją RP art. 248 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego (sygn. akt SK 25/07), weszły w życie przepisy ustawy z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie trybu postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów. Wymienionymi aktami prawnymi wprowadzono procedury mające zapobiegać przeludnieniu jednostek penitencjarnych. Realizacja tego zadania napotyka obecnie na duże trudności, a sposób jego przeprowadzenia może budzić wątpliwości. Dla poprawy sytuacji w więziennictwie potrzebne są stałe i wysokie nakłady finansowe na jego funkcjonowanie. Przy utrzymywaniu się obecnej linii orzeczniczej sądów karnych oraz odstąpieniu od tworzenia odpowiedniej liczby nowych miejsc zakwaterowania osadzonych, stosowanie przepisów obu wymienionych aktów prawnych może przede wszystkim oznaczać masowe odraczanie wykonania kar w wymiarze nie przekraczającym 2 lat pozbawienia wolności. Ponadto osoby pozbawione wolności wskazują w rozmowach z przedstawicielami Rzecznika Praw Obywatelskich, że w celu wykonania przepisów określających maksymalny czas trwania pobytu osadzonego w przeludnionej celi, organizowane są liczne przeniesienia osadzonych pomiędzy jednostkami penitencjarnymi, które utrudniają im utrzymywanie kontaktów z osobami bliskimi lub realizację innych uprawnień lub obowiązków. Rzecznik zwrócił się o zajęcie stanowiska w sprawie realizacji przez resort sprawiedliwości zadań związanych z likwidowaniem przeludnienia zakładów karnych i aresztów śledczych.